In Europa is de retail goed voor een job op zeven. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat die jobs blijven bestaan? Door internationale handel in een eengemaakte markt te stimuleren, klonk het op de European Retail Day in Brussel.
Werk aan de winkel, voor retailers én politici
Hoe Europese regelgeving en beleid innovatie in retail kan ondersteunen, was de centrale vraag op de eerste European Retail Day. Vier Europese retailorganisaties (EuroCommerce, Euro Coop, European Retail Round Table en Independent Retail Europe) staken de koppen bij elkaar voor het congres. Het toenemende protectionisme, de belemmeringen om internationaal handel te drijven en de nood aan een gelijk speelveld voor iedereen zijn bij de belangrijkste uitdagingen in de retailsector vandaag. Internationale retail blijft immers ingewikkeld, stelde EuroCommerce-voorzitter Kenneth Bengtsson voor een verzameld publiek van 200 retailers, journalisten en beleidsmakers.
Ook Frans Muller sprak zich sterk uit tegen protectionisme, maar ook tegen het gebrek aan eerlijke concurrentie vanwege grote, niet-Europese ‘challengers’ die zich niet gebonden voelen door Europese regelgeving. “We moeten vertrouwen hebben dat we het zelf ook kunnen – en er zijn inderdaad succesvolle Europese platformen – maar dan moet er wel een gelijk speelveld zijn. Hoe leg je consumenten en retailers uit dat grote techbedrijven hier wel veel zaken doen maar geen belastingen hoeven te betalen?” De topman van Ahold Delhaize is niettemin optimistisch en ziet veel positieve signalen in de EU, waaronder het afschaffen van geoblocking.
“Concurrentie maakt iedereen beter”
Samen vechten tegen grote, boze wolven Amazon en Apple: dat leek de oproep van het congres te zijn. Daarvoor is het garanderen van een eengemaakte markt en vrije handel noodzakelijk, meenden de aanwezige retailers en beleidsmakers eensgezind. “Retail is iets heel lokaal en moet heel divers zijn”, vindt Frans Muller, want “Concurrentie maakt iedereen beter.”
Toch werd het angstaanjagend bevonden dat liefst 41% van de Europese consumenten naar Amazon en eBay surft, terwijl er vandaag al 400 verschillende online marktplaatsen in Europa bestaan. Aan die externe concurrentie komt voorlopig geen halt, ziet Ian Jindal van Internet Retailing. “Amazon.co.uk heeft 200 miljoen SKU’s op zijn site en met Amazon Prime Now shoppen Londenaars tegenwoordig op weg naar huis, wetende dat hun pakketje thuis is voor hen. Amazon heeft de lat voor iedereen verhoogd: snelle en perfecte levering is geen voordeel meer, het wordt verwacht.”
Toch komt concurrentie soms ook uit onverwachte hoek: de derde grootste koopwebsite in Europa is Alegro.pl, een e-commerceplatform dat enkel in het Pools bestaat en alleen in Polen levert. Toch staat het in de top-10 van meest bezochte sites in elk Europees land. Het bewijst de impact van cross-border, volgens Jindal: ongeacht waar ze wonen, shoppen Polen gewoon in Polen.
Wie draagt de kost van digitale transformatie?
De kost om mee te spelen ligt voor Europese retailers hoger dan voor de dreigende Amerikaanse technologiebedrijven, kaatst Hans Carpels van elektrogroepering Euronics de bal naar de beleidsmakers. “Retailers moeten meer en sneller investeren dan ze gewoon waren om te concurreren met dominante pure players, terwijl zij geen belastingen betalen en soms zelfs geen winst maken.”
Hoe de digitale transformatie betaalbaar maken? Het blijkt zowel een taak voor de politieke instanties als voor de bedrijven. Retailers moeten meer ‘good practices’ delen, al is ook bijsturing van hogerhand nodig: oneerlijke belastingregimes aanpakken is een opdracht voor Europa, vindt Helen Dickinson, CEO van British Retail Consortium.
Als je als bedrijf meer op cross-border wil inzetten moet je ook zorgen voor ambitieuze mensen in het Europees parlement, verdedigt Europees commissaris Irmfried Schwimann. “Soms is het ook gewoon angst die retailers tegenhoudt om te internationaliseren. Een beetje meer moed zou niet slecht zijn! Retail innoveert minder dan andere sectoren en ook de productiviteit groeit de laatste jaren niet.”
Europese voorstellen op tafel
Op tafel bij de Europese Commissie liggen enkele concrete voorstellen in verband met retail, garanderen vicepresident van de Europese Commissie Jyrki Katainen en commissaris Irmfried Schwimann. Zo is er onder andere een voorstel rond internationale pakketleveringen en volgend jaar komt er een voorstel rond platformen en ecosystemen, zodat zij hun macht niet misbruiken ten opzichte van gebruikers.
Er is ook praktische hulp mogelijk op Europees niveau, klinkt het: zeker voor kmo’s die de grootste nood aan ondersteuning voelen: Solvit helpt bedrijven bijvoorbeeld met concrete cases. Want nog heel wat vragen blijven overeind aan het eind van de dag, zelfs bij een multinationale reus als IKEA. Is IKEA bijvoorbeeld nog verantwoordelijk als iemand zijn meubelen doorverkoopt? Een belangrijke vraag in het kader van duurzaamheid en circulaire economie.
“De eengemaakte markt zal enkel zijn volle waarde hebben voor de retailsector als het steunt op een reglementair kader dat de eigenheden van verschillende zakenmodellen, hun meerwaarde en hun specifieke uitdagingen erkent. De eerste European Retail Day is een belangrijke stap op weg naar een sterker, beter samenwerkend Europa”, besluit Colin Macleod, vicepresident van de spreekbuis voor coöperatieve retailers Euro Coop.
Meer over de European Retail Day lees je in het januarinummer van RetailDetail Magazine.