Spar is er voor de impulsieve consumenten, de mensen die ’s middags nog niet weten wat ze ’s avonds zullen eten. Zo zijn er steeds meer, merkt de gemakssupermarktketen, en daar zet het graag op in.
“Het redelijke alternatief voor grote supermarkten”
Spar is een winkel geworden “voor mensen die trek hebben”, zegt Nederlands Spar-topman Sjaak Kranendonk in een afscheidsinterview in het Financieel Dagblad. Kranendonk geeft op 1 januari de fakkel door aan John van der Ent, voormalig topman van failliete warenhuisketen V&D.
In Nederland heeft de keten vandaag vijf formats: Spar Buurt, de vijftig stadswinkels van Spar City, Spar University, recreatiewinkels Spar Enjoy en binnenkort 130 Spar Express-winkels bij tankstations. Zo heeft de formule in gemak een eigen niche gevonden: “Mensen doen het grootste deel van hun boodschappen bij de grote supermarkten of online. Daar halen ze de spullen om hun voorraadkastjes mee te vullen. Wij willen het redelijke alternatief daarvoor zijn.”
Spar vestigt zich bewust op plaatsen waar geen grote supermarkten zijn maar mensen wel een snelle boodschap willen doen, zoals in buitengebieden, stadskernen en vakantieparken. Het aanbod en de oppervlakte mag er beperkt zijn: “Dat hoeven niet alle merken te zijn en ze hoeven ook niet heel goedkoop te zijn. Je bent al blij dat je ze kan krijgen.”
Al evolueren de verwachtingen van klanten op het gebied van assortiment wel. Spar ziet zich steeds meer in de richting van horeca verschuiven en biedt meer gemaksvoedsel aan, van broodjes en snacks tot tapas en sushi. Het consumptiegedrag verandert, omdat er in Nederland steeds meer een- en tweepersoonshuishoudens zijn. “Die kiezen vaker voor gemak”, zegt Kranendonk.
Bezorging grote rol, ook bij Spar City in 2018
Voor thuisbezorging is in die gemakscontext een belangrijke rol weggelegd. “We voegen daarnaast meer complete maaltijden toe aan ons online aanbod, ook dieetmaaltijden. Die worden dezelfde dag nog bezorgd. We zien dat kinderen die bijvoorbeeld bestellen voor hun ouder wordende ouders.”
Spar was een pionier op dat gebied, nog voor de komst van e-commerce: 95% van de Spar-winkeliers had al een bezorgservice vooraleer er een bestelwebsite kwam. Dat ging vroeger nog gewoon met vaste boodschappenlijstjes of per telefoon. “Het past bij een buurtwinkel. De ondernemers staan heel dicht bij hun klanten. Ik ken er met veertig sleutels van klanten aan hun bos.”
In eerste instantie vooral voor kantoren en zakelijke klanten, rolt Spar City in 2018 zelf ook een bezorgservice uit: broodjes en dergelijke zullen dan ook in de stad worden geleverd. Dat Albert Heijn met AH to Go en Jumbo zelf ook flink beginnen te investeren in kleinere stadswinkels, ziet de afscheidnemende CEO niet als een bedreiging: “Als je bedenkt dat consumenten niet meer dan 350 meter willen lopen naar een gemakswinkel, is er ruimte genoeg.”
Marktaandeel gekrompen, marges omhoog
Sjaak Kranendonk stond negen jaar lang aan het hoofd van Spar Nederland en blikt tevreden terug, ook al is de supermarktketen onder zijn bewind eerder gekrompen dan gegroeid. In 2008 waren in Nederland 350 Spar-vestigingen, vandaag zijn dat er zo’n 200.
Hoewel veel onrendabele winkels de deuren sloten, is zo ook de omzet en het marktaandeel gedaald. Wel zijn de marges gestegen, wat ervoor zorgt dat de nettowinst omhoog gaat, beklemtoont Kranendonk liever. “We zijn financieel heel gezond en de omzet gaat ook weer stijgen.”
