De vijf grootste supermarktketens in Nederland (Albert Heijn, Jumbo, Lidl, Aldi en PLUS) houden de economische uitbuiting van mensen die in ontwikkelingslanden ons voedsel produceren, in stand. Dat zegt Oxfam Novib in een vandaag verschenen rapport.
Bedroevende resultaten
In zijn nieuwste rapport “Behind the barcodes” beoordeelt Oxfam Novib het beleid en de praktijk van de grootste supermarktketens uit Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten op onder meer arbeidsomstandigheden, lonen en vrouwenrechten in ontwikkelingslanden. De organisatie lette specifiek op de productie van twaalf populaire tropische producten als koffie, rijst, bananen en avocado’s. Informele contracten, lage lonen, lange werktijden en discriminatie van vrouwen blijken schering en inslag. Geen van de onderzochte supermarkten kreeg van de ngo punten op bijvoorbeeld leefbaar loon.
Ook de vijf ketens die in Nederland actief zijn, scoren bedroevend slecht. Marktleider Ahold Delhaize (Albert Heijn) krijgt amper 5%. Jumbo, de nummer twee, blijft zelfs steken op een nul. De nummers 3 en 4 op de markt, de Duitse ketens Aldi en Lidl, zitten daar tussenin met respectievelijk 1% en 5%. PLUS strandt als “minst slechte” op 11%.
Hele sector loopt achter
“Hoewel supermarkten in Nederland en elders in toenemende mate een duurzaam imago proberen neer te zetten, loopt de sector als geheel achter vergeleken bij internationale levensmiddelenproducenten als Unilever, Nestlé en Coca-Cola”, schrijft Oxfam Novib. “Economische uitbuiting mag niet in ons winkelmandje belanden. Supermarktketens realiseren jaarlijks miljarden euro’s aan omzet. Hun focus ligt vooral op het maken van winst voor eigenaren of aandeelhouders en het uitbreiden van hun marktaandeel. Dit gaat ten koste van de werknemers van hun toeleveranciers in ontwikkelingslanden”, zegt algemeen directeur Farah Karimi.
In een eerste reactie bij zakenkrant FD erkent Jumbo dat het bedrijf “nog te kort schiet in transparantie over onze activiteiten” en dat “er nog belangrijke verdere stappen te zetten zijn”. Bij Albert Heijn vinden ze dan weer dat het rapport een te negatief beeld schetst: “We stellen vergaande eisen aan al onze leveranciers, met extra aandacht in de landen waarover Oxfam het heeft. In die landen werken we ook veel met keurmerken en certificeringen en dat gaat heel ver.”
