De toeleveringsketen van chocolade en de omstandigheden op de cacaoplantages zijn nog altijd weinig transparant, zo blijkt bij televisieprogramma Factcheckers. Een absolute garantie dat er geen kinderarbeid plaatsvindt, is niet te geven.
Nooit helemaal zeker
Kinderarbeid op cacaoplantages valt bijna niet uit te sluiten, concludeert Factcheckers op Eén. Vooral in West-Afrika zouden cacaotelers wel degelijk kinderen inzetten bij de productie van chocolade, uit armoede en een gebrek aan besef van de gevaren. Op undercoverbeelden uit Ghana zijn inderdaad kinderen aan het werk te zien.
Sectororganisatie Choprabisco, die de Belgische chocoladeproducenten vertegenwoordigt, geeft toe dat “geen enkel bedrijf dat cacaobonen uit West-Afrika inkoopt, kan garanderen dat zij het risico op kinderarbeid volledig uitsluiten”. De chocoladeproducenten streven hier wel naar en doen inspanningen om via samenwerkingsverbanden tot oplossingen te komen, klinkt het. Zo heeft Choprabisco sinds 2018 het Beyond Chocolate Partnership, waarbij vandaag de helft van de boeren in het duurzaamheidsprogramma – dat zijn er 950.000 – een systeem voor kinderbescherming heeft.
Als structurele oplossing pleit de productenorganisatie voor Europese wetgeving rond mensenrechten, net als voor meer samenwerking en afspraken doorheen de hele waardeketen, ook met regeringen en lokale gemeenschappen. De productieketen is nog weinig transparant, waardoor het voor de producenten erg moeilijk is om zeker te weten dat nergens kinderarbeid aan te pas is gekomen.
Kan 100% traceerbaarheid wel?
Begin vorig jaar kwam ook Tony’s Chocolonely, producent van “slaafvrije” chocolade, in opspraak: de organisatie Slave Free Chocolate schrapte de chocolademaker van zijn lijst, omdat het bedrijf samenwerkt met Barry Callebaut. En die chocoladereus zou, zoals branchegenoten hierboven toegeven, niet kunnen garanderen vrij van kinder- of slavenarbeid te zijn.
Tony’s Chocolonely spreekt dit echter tegen en zegt wel precies te kunnen traceren in welke omstandigheden de chocolade geproduceerd is. Het moet een hoopgevend signaal voor de sector zijn: “Wij werken met dezelfde soorten partijen in de keten als waar veel grotere chocoladeproducenten mee werken: binnenlandse handelaren, overheden in Ivoorkust en Ghana, internationale transporteurs. En wij laten zien: ook binnen die complexe keten kun je 100 procent traceerbaarheid hebben. Ons model is opschaalbaar.”