In 2021 groeide de Belgische e-commerceomzet met meer dan één derde. Online kopen is een gewoonte geworden, en één sector beleeft zijn grote digitale doorbraak: “Food is de winnaar van 2021.”
Spectaculair
Samen realiseerden de Belgische webshops vorig jaar een omzet van 11,7 miljard euro, een groei met 33%. Het aantal transacties is met wel 40% gestegen, tot 150 miljoen. Het gemiddelde winkelmandje bleef stabiel op 78 euro. Dat blijkt uit de zesde E-Commerce Barometer van SafeShops.be, de Belgische e-commerce associatie.
“Dat is spectaculair, veel meer dan ik zelf had verwacht,” zegt directeur Greet Dekocker. Ze ziet dat online shoppen een gewoonte is geworden: “E-commerce is verankerd in het koopgedrag. Mensen hebben het gebruiksgemak ervan ontdekt en vinden hun weg naar de Belgische webshops. Bovendien zien we nu voor een stuk de groei die we eigenlijk in 2020 hadden verwacht.” In dat fameuze coronajaar bleef de stijging beperkt doordat de dienstensector (reizen, tickets…) een sterke terugval kende. Die sector heeft zich vorig jaar deels hersteld.
Grote sterkhouders
Voor alle duidelijkheid: de cijfers van Safeshops.be weerspiegelen wat de Belgische onlinehandelaars verkopen in binnen- en buitenland, niet wat Belgische onlineconsumenten in totaal op het web kochten. De barometer gebruikt de transactiegegevens van de betaaldienstverleners. De verkopen door Belgische merken op de buitenlandse platformen zoals bol.com of Amazon, zitten niet in de statistieken. In werkelijkheid ligt de omzet dus nog een pak hoger.
Dynamisch blijft de sector in elk geval wel: er kwamen in 2021 opnieuw 8500 onlinehandelaars bij in België. Na het record van 20.000 nieuwkomers in 2020 is dat een bevestiging dat de groei van de e-commerceactiviteiten niet stilvalt. Safeshops telde 56.642 Belgische webshops in 2021. Het gaat overwegend om erg kleine bedrijven: slechts 275 e-commercespelers realiseren een omzet van meer dan tien miljoen euro. Samen zijn die sterkhouders goed voor 7,8 miljard euro, het leeuwendeel dus van de Belgische e-commerceverkopen.
Vorig jaar haalden zeventien bijkomende bedrijven die omzetkaap van tien miljoen euro. “Dat is goed nieuws: we zien dat bedrijven doorgroeien, ook al zijn het er maar 17.” Safeshops ziet nog veel potentieel. “Vooral in het Franstalige landsgedeelte is de sector wat minder matuur: daar beginnen ze nog maar pas aan de revolte die Vlaanderen al vier tot vijf jaar geleden heeft ingezet.”
Buitenlands potentieel
Groeipotentieel is er voor Belgische webshops zeker ook in het buitenland. De cross-border omzet, die in 2020 een daling kende, heeft zich hersteld en bedraagt nu 21% van de totale omzet. De toplanden blijven onze buurlanden Frankrijk (38,44%), Nederland (37,57%) en Duitsland (10,96%). Er is een lichte daling voor het Verenigd Koninkrijk, een gevolg van de Brexit. “Een aantal webshops heeft zijn activiteiten daar teruggeschroefd.”
Zeker in Duitsland ziet Dekocker mogelijkheden: “Met een onderscheidend productgamma kan je zelfs als relatief kleine Belgische webshop in het buitenland echt iets betekenen.” Dat bewijst bijvoorbeeld het verhaal van baby- en lifestylewebshop De Gele Flamingo, die na een succesvolle start in Duitsland met influencers aan de slag gaat om de naambekendheid te verhogen. Recent besloot ook modelabel Xandres om de Duitse markt te betreden, niet alleen via groothandel maar ook met een webshop.
Black Friday
Het favoriete betaalmiddel van de Belgische onlineshopper blijft Bancontact, goed voor iets meer dan 61% van de betalingen. Enkele nieuwe betaalmethodes kennen een sterke groei, al zijn ze voorlopig nog erg klein. Vooral het onlinegebruik van maaltijd- en ecocheques zal sterk toenemen, nu Payconiq ze in het aanbod heeft opgenomen. Ook Apple Pay, Google Pay en achteraf betalen – zoals Klarna – wordt populairder.
Net als voor fysieke retail is februari voor e-commerce de slapste maand van het jaar, terwijl december de topmaand is. Dé topdag voor e-commerce is – niet onverwacht – Black Friday: 227% van het transactievolume in vergelijking met een gemiddelde dag. Ook de dagen voor en na die vrijdag ligt de verkoop flink hoger.
Voeding digitaliseert
Eén sector springt er uit – weliswaar op basis van onvolledige cijfers: “Voeding is vorig jaar echt gedigitaliseerd. We zagen heel wat nieuwe initiatieven, zoals de komst van Gorillas en de start van onlinesuper Hopr, maar ook bij de maaltijdplatformen zien we enorme transactievolumes. De evolutie is spectaculair. Food is de winnaar van 2021”, zegt Dekocker.
“Voor food wil men thuis zijn. Consumenten verwachten avondleveringen, omdat ze de maaltijd warm willen eten, of de boodschappen meteen in de koelkast willen leggen. De logistieke oplossingen zijn er nu, en daardoor krijgt die sector een boost. Denk aan de start van DPD Fresh bijvoorbeeld.”
Algemene conclusie? “De cijfers zijn veel beter dan verwacht. Ik had wel een groei verwacht, maar veertig miljoen transacties, dat is toch wel stevig. Als de crisis in Oekraïne ons niet te lang parten speelt, denk ik dat we ook dit jaar die groeicurve kunnen doortrekken.”