V&D krijgt geen tijd om het eigen gelijk te bewijzen
Er was een stevige strijd gestreden. Met de eigen medewerkers, die een loonsverlaging moesten slikken, zo ze al niet werden ontslagen of overgeplaatst, en met de verhuurders die een verlaging van de huur moesten accepteren. Een strijd ook met leveranciers en vakbonden, die ervan moesten worden overtuigd dat het plan van de V&D-directie het enige alternatief was voor een onmiddellijk faillissement.
Naast het snijden in de kosten, zou er een ook plan klaarliggen om de opbrengsten te stimuleren. Door V&D van nieuwe – vrouwelijke – impulsen te voorzien. In een poging om de formule weer interessant te maken, met de broodnodige groei van omzet en resultaat als verhoopt gevolg. Zover heeft het echter niet mogen komen: nog voordat de nieuwe V&D-formule begin 2016 wordt geïntroduceerd, valt vlak voor de feestdagen het doek.
Beteuterd moet het V&D-bestuur concluderen dat ze geen tijd hebben gehad om hun eigen gelijk te bewijzen. Daarvoor wijst het met de beschuldigende vinger naar eigenaar Sun Capital, die niet meer bereid bleek de kwakkelende keten nog langer te financieren. Tegen de afspraken in, zo beweert het V&D-bestuur, dat nu onder curatele staat van twee door de rechtbank aangewezen bewindvoerders.
Er is iets geknapt bij Sun Capital
Of die afspraken ook een verplichting inhielden voor V&D, is niet bekend. In de afgelopen twee maanden bleek V&D uiterst kwetsbaar en opnieuw verlieslatend. Misschien was dit ook niet geheel conform de afspraak, en daarom de reden voor Sun Capital om een streep te trekken. Toch blijft het een vreemde beslissing, zo vlak voor de feestdagen in de voor retailers belangrijkste commerciële periode van het jaar. En met de introductie van een nieuwe positionering in het verschiet.
Er moet iets bij Sun Capital zijn geknapt. Wat, dat is gissen. Het geloof van de investeerder in de wederopstanding van V&D zal niet bijster groot zijn geweest. En dan kan het slechte najaar de druppel zijn die, ondanks de plannen voor de langere termijn, de emmer plots doet overlopen. Wat ook een reden voor Sun Capital kan zijn om V&D per omgaande van het financiële infuus te halen, is de verklaring die de directie van het warenhuis geeft voor de ineengestorte omzet en het acute geldgebrek in november en december.
V&D was niet meer serieus te nemen
Dat geldgebrek was volgens CEO John van der Ent c.s. de schuld van het klimaat. Nee, niet het retailklimaat. Hij bedoelde écht het weerkundige klimaat. De ‘Indian Summer’ in november en december noemt V&D expliciet als oorzaak van de slechte prestaties. Als dit daadwerkelijk door V&D als reden is opgegeven voor het falende beleid, dan is het goed te begrijpen dat de beslissers bij Sun Capital deze rigoureuze maatregel nemen.
Natuurlijk, je kunt vraagtekens stellen bij de degelijkheid van de afspraken die V&D met Sun Capital heeft gemaakt en bij het ethische gehalte van de beslissing van de financier door opeens de stekker uit V&D te trekken. Maar een retailer die met droge ogen zegt dat het warme weer in november en december er mede voor hebben gezorgd dat het bedrijf opnieuw in acute geldnood komt, kun je die nog serieus nemen?
Was het V&D voor de wind gegaan als het had gevroren dat het kraakt en in Leeuwarden de rayonhoofden de koppen bij elkaar hadden gestoken? Of was het dan te glad en/of te koud geweest om de winkels te bezoeken? Had V&D extra veel wollen sjaals en wintertruien ingeslagen en stonden ze bij La Place erwtensoep te koken? In weerwil van alle discussies over het broeikaseffect, en terwijl de klanten buiten op de terrassen van de milde novemberzon zaten te genieten? Het is onvoorstelbaar. Een retailer die zich door de klimaatverandering laat verrassen, heeft jaren onder een steen geleefd en geeft er blijk van niet responsief te zijn, laat staan pro-actief.
Kerst kan het boekjaar maken, breken of lijmen
Het had zo mooi kunnen zijn, zo kunnen Van der Ent en zijn medebestuurders nu pruilen. Gisteren bevestigde de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Lodewijk Asscher dat de koopkracht van de Nederlandse consument volgend jaar boven verwachting zal stijgen. Politieke prietpraat of niet, Asschers statement is doorgerekend en V&D had maar al te graag in de verwachte bestedingsimpuls gedeeld.
Vraag is, of bij een voortbestaan van V&D de klanten de weg naar de vernieuwde formule zullen weten te vinden. Want een retailer die zich door een hete herfst laat verrassen, kan onmogelijk slimme keuzes maken, die de formule opeens weer relevant maakt voor de klant.
Hoe dan ook, de aankondiging van het uitstel van betaling middenin de cruciale kerstperiode is bijzonder slecht getimed. En dan blijven de winkels ook nog eens open. In een wanhopige poging om ondanks de aangekondigde dood toch nog iets van extra omzet mee te pakken. Het zal wel de wens van de bewindvoerder of de curator zijn, om nog enigszins iets te verdienen tijdens deze periode die een boekjaar kan maken of breken. In dit geval is het lijmen. De medewerkers, die zelf allesbehalve prettige feestdagen zullen beleven, mogen tegen hun uitgeklede salaris grimlachend de laatste klanten bedienen.
La Place: eiland van rendement in de rode zee van V&D
De toekomst is ongewis. Een doorstart behoort tot de mogelijkheden, maar dan nog zullen er van de 62 V&D-winkels heel wat hun deuren moeten sluiten. Dat is een rampenscenario voor tal van middelgrote steden waarin V&D is gevestigd en waar het moeilijk zal zijn om nieuwe huurders te vinden voor zulke winkeloppervlakken.
Deze steden hebben ook al te maken met mogelijke leegstand door de definitieve ineenstorting van Macintosh. Wellicht dat hierbij enkele redders in nood ten tonele verschijnen. Maar of dat bij locaties van het formaat V&D gaat gebeuren, is nog maar zeer de vraag.
Ook is het interessant om te zien wat de consequenties voor La Place zullen zijn. Dit eiland van rendement in de rode zee van V&D wordt door de doodstrijd van de warenhuisketen hard geraakt. Waar je aanvankelijk nog kon speculeren over de steun die La Place kan bieden om V&D weer wat kleur op de wangen te geven, is dat zonder het geld van Sun Capital een onmogelijk scenario geworden.
Redt Ahold La Place?
La Place zal voor de curator het enige lichtpuntje blijken, waarvoor gegadigden bereid zijn flink te betalen. Misschien wel Ahold, dat al met La Place samenwerkt in de VS. Een succesvolle samenwerking, die in 2016 aanzienlijk zou worden uitgebreid. De huidige positie van de V&D Groep zal dit helaas niet toestaan. Tenzij La Place uit de knellende omarming van moeder V&D wordt gered.
Door Ahold, of door een andere partij die op tijd de bakens weet te verzetten omdat zij wel gevoelig is voor het klimaat. Niet het weerkundige klimaat, dat is flauwekul, maar het retailklimaat. Want daarin ligt – zoals al vaker becommentarieerd – de werkelijke oorzaak van de teloorgang van V&D. De ooit zo machtige retailer kon het afgelopen decennium de ontwikkelingen niet meer bijbenen en is volstrekt door de tijd ingehaald. Een klimaatslachtoffer, maar dan anders dan V&D gisteren bedoelde.
