AH, Jumbo en Lidl scoren als grote supermarktformules teleurstellend in hun aandeel bijvriendelijke en duurzame producten. Zij doen minder dan verwacht voor het behoud van biodiversiteit in de landbouw en de samenwerking met telers, zo blijkt uit een rapport van Greenpeace.
Biologische ketens scoren het best
De biologische ketens Estafette, Natuurwinkel, Ekoplaza en Marqt scoren het best in bijvriendeljkheid, concludeert het rapport. De vier grotere formules AH, Jumbo en Lidl kunnen met een gezamenlijk marktaandeel van 64 procent nochtans gewicht in de schaal leggen als het gaat om bijvriendelijk en duurzaam.
De formules presteren echter onvoldoende op het aanhouden van een lijst met pesticiden, de betrokkenheid bij pilotprojecten en het aandeel biologisch en duurzaam in het schap. Ze hanteren geen zwarte lijst voor bijengif, de meest schadelijke pesticiden voor bijen en bestuivers. Geen van de grote ketens heeft een segment biologisch boven de 5 procent.
Ook de supermarkten die zijn aangesloten bij Superunie lopen achter op dit gebied, aldus het Greenpeace-rapport. Deze winkels hebben een laag aandeel biologisch, zijn niet betrokken bij pilotprojecten en hebben geen bovenwettelijke ambities als het gaat om gebruik van pesticiden.
Jumbo, Lidl en AH schermen met hun inzet voor een verduurzaming van de landbouw, maar de schaal van de genoemde projecten is klein (weinig betrokken telers) en het is onduidelijk wat deze supermarkten precies bijdragen aan de projecten, zo concludeert het rapport.
Totaalgebruik pesticiden daalt niet
Alle supermarkten stellen we eisen aan de maximale hoeveelheid residuen van bestrijdingsmiddelen op aardappelen, groente en fruit die verder gaan dan de wettelijke normen. Dit leidde tot vooruitgang in het verminderen van de hoeveelheid pesticiden waaraan consumenten via het voedsel blootstaan. Helaas leidde dit niet tot vermindering van het totale pesticidengebruik.
Geen van de winkelketens hanteert immers doelstellingen voor de reductie van pesticidengebruik in de teelt van hun producten. Ze hebben wel doelstellingen om het aantal overschrijdingen van de wettelijke eisen voor residuen van bestrijdingsmiddelen te beperken, maar die hebben slechts een beperkte relatie met het totale gebruik en de vervuiling van bodem en water tijdens de teelt.
Albert Heijn zegt een compleet inzicht te hebben in het gebruik van bestrijdingsmiddelen per individuele teler, maar werkt niet met doelstellingen voor minder middelengebruik. Geen van de bedrijven maakt residumetingen openbaar. In andere landen zijn er supermarkten die hun residumetingen wel openbaar maken
Beleid bescherming van de bij door supers
Greenpeace vergeleek in het onderzoek of supermarkten zich inzetten voor bescherming van de bij, onder meer een bovenwettelijke zwarte lijst aan te houden met pesticiden die telers en andere schakels in de keten niet mogen gebruiken.
Ook keek de organisatie of supermarkten bijdragen aan duurzame innovatie door pilotprojecten of onderzoek om het gebruik van pesticiden te verminderen of de leefomstandigheden voor bestuivers, vogels, waterdieren en andere natuurlijke flora en fauna te verbeteren. Verder werd gekeken hoe groot het percentage is van de omzet van producten met een biologisch of Milieukeur-duurzaamheidscertificaat.