De opkomst van de deeleconomie heeft in sommige sectoren, lees de taxi- en hotelbusiness, de kussens behoorlijk opgeschud. Vaak wordt ook doe-het-zelf genoemd als een kansrijke sector. De vraag is alleen: heeft de branche er daadwerkelijk last van?
ING: deeleconomie groeit
AirBnB en Uber zijn de boegbeelden van de deeleconomie, zorgen voor behoorlijke disrupties en halen daardoor ook nog wel eens de voorpagina. Daarnaast zijn er tal van andere initiatieven zoals Peerby, websites/apps waarop particulieren hun spullen aanbieden voor verhuur. Het idee is simpel: consumenten hebben spullen die ze niet altijd gebruiken en daarom aanbieden voor verhuur, zie ook het AirBnB-voorbeeld.
Deze manier van ‘zaken doen’ is in opkomst. In een recent rapport van het Economisch Bureau van ING staat dat circa 1 miljoen huishoudens in Nederland haar spullen deelt en/of verhuurt. De bank verwacht dat dit aantal zal groeien. Nu zijn het vooral de ouderen die deze ontwikkeling remmen omdat ze meer waarde hechten aan eigendom. Jongere (< 35 jaar), hoogopgeleide consumenten zijn volgens ING ‘enthousiast’ over de mogelijkheden die de deeleconomie hen biedt.
Niet op de agenda
Ook al is de deeleconomie bezig met een onstuitbare opmars, de impact op de totale economie is voorlopig verwaarloosbaar, aldus ING. De bank voorziet op termijn wel schokgolven in bepaalde sectoren/markten, zoals mobiliteit, woonruimte en gereedschappen. Over de laatste productgroep zegt ING: ‘Doe-het-zelfretailers komen in toenemende mate onder druk te staan omdat klanten gereedschap delen in plaats van het zelf te kopen.’
Deze uitspraak wordt overigens niet volledig gedeeld door de sector zelf. Wouter Weide, secretaris van de Vereniging van Winkelketens in de Doe-Het-Zelfbranche (VWDHZ): “Exacte omzetgevolgen zijn niet aan te geven, maar deze zijn redelijk klein. Het issue staat ook niet op de agenda van de sector. Kijk, het verhuren van klein en groter gereedschap/materieel is niet nieuw in de dhz-sector en er is al decennia een ‘informele’ markt waarin consumenten spullen lenen/huren van elkaar. De opkomst van het internet en peertopeer-sites heeft deze ontwikkeling wel versneld.”
Druk met e-commerce
Reinier Zuydgeest, consultant bij het adviesbureau USP, bevestigt Weide’s relaas. “Er zijn andere thema’s die de sector bezighouden. E-commerce en de toenemende concurrentie van nieuwe spelers zoals Bol.com, Coolblue en wellicht Amazon.com neemt veel ‘schijfruimte’ in beslag. Vergrijzing heeft ook een behoorlijke impact, met name de verschuiving van product naar service. Bouwmarkten fungeren dan meer als turnkey-oplossers waarbij ze niet alleen producten verkopen, maar ook de installatie verzorgen.”
Los van bovenstaande trends zijn het vooral de macro-economie en de impact op de huizenmarkt die de dhz-sector sturen. In 2016 trok de woningmarkt behoorlijk aan, wat de totale omzet goed heeft gedaan, na verschillende magere jaren. Zuydgeest: “De mobiliteit is aanzienlijk toegenomen, vooral doordat de economie is aangetrokken. Wel is de hypotheekruimte afgenomen, wat betekent dat consumenten minder geld vrij kunnen maken voor verbouwingen.”
Mr. Bricolage
In andere markten hebben sommige dhz-retailers gereageerd op de deeleconomie. Zo heeft in Frankrijk Mr. Bricolage in 2015 de peertopeer-website La Dépanne opgezet. Inmiddels telt de site 1,5 miljoen particuliere klussers die gratis doe-het-zelfspullen met elkaar kunnen delen. Mr. Bricolage ziet de site als een manier om nieuwe, vooral jongere klanten aan haar formule te binden. Uiteindelijk moeten er wel dozen worden geschoven en een groot deel van het doe-het-zelf-assortiment leent zich nu eenmaal niet voor de deeleconomie.