Black Friday wordt flink heen en weer gemept dit jaar: ondanks de vele pleidooien voor afschaffing, kleurt de Amerikaanse koopjesdag zelfs groen en rood. Alle tinten behalve zwart dus, maar daar wil Google wat aan doen.
Blauwtje op vrijdag
Het omstreden Amerikaanse kortingenfeest Black Friday is nog nooit zo controversieel geweest als dit jaar. De koopjesdag wordt steevast geassocieerd met een stormloop op de winkelstraten en chaos in de grootwarenhuizen. Hoe pak je dat aan in volle coronacrisis, wanneer in sommige landen de winkels zelfs dicht zijn?
In Frankrijk loopt het hele event daarom een blauwtje: in samenspraak met de retailsector wordt de zwarte vrijdag uitgesteld, om fysieke handelaars ook de kans te geven mee te doen. Het zou niet eerlijk zijn dat alleen de onlinespelers voor koopjesvrijdag kunnen spelen, toch? Alle winkels mogen er dus weer open, speciaal voor Black Friday – die er gewoon op 4 december zal doorgaan. Zelfs Amazon doet braafjes mee.
Bijgevolg rees de vraag wat België ermee aan moet? Moeten we het dan ook niet uitstellen, opperde de ministerraad voorzichtig, een week voor datum. Mogen de winkels hier dan ook open, reageerden de retailers hoopvol. Dat zeggen we nog niet, moet het antwoord zijn geweest, want de ministers kregen prompt een “njet” op hun verzoek.
Red van red de lokale handel
Bol.com kondigt niettemin grootmoedig aan in België zijn Black Friday-campagne stil te leggen, uit solidariteit met de gesloten fysieke handelaars. Maar dat de acties in de webshop gewoon onverminderd doorgaan, vergaten ze er even bij te vermelden.
Van de weeromstuit roept Mode Unie Red Friday uit, met een oproep om de zelfstandige winkeliers te redden. “Lokale modehandelaars zijn niet opgewassen tegen de onlinegiganten. Zij kunnen gooien met klinkende kortingen omdat ze met andere marges werken, zij kunnen veel geld spenderen aan grote, nationale promotiecampagnes”, aldus directeur Isolde Delanghe.
Mode Unie vraagt “massaal” lokaal te kopen volgende week vrijdag – ook al kan het dan niet fysiek. “Pleit Mode Unie dan voor het stoppen van kortingen en het niet kopen op actiedagen zoals Black Friday? Helemaal niet. We pleiten wel voor gezond verstand! En we vragen de consument twee keer na te denken waar hij of zij iets koopt.”
Groen kost geen marge
Bij Ikea en Dille & Kamille lachen ze in hun vuistje. Wat als je nou eens helemaal geen kortingen hoeft te geven en er toch als de held uit kon komen? Precies, je maakt er een Green Friday van. “Bij ons zit geluk niet in korting,” vat Dille & Kamille-topman Hans Geels de filosofie van zowat elke handelaar samen. Wat maakt de Nederlandse keten dan wel gelukkig? Bomen planten: op 27 november laat het bedrijf nieuw bos aanplanten.
Dille & Kamille heeft ook al verschillende andere bedrijven voor zijn kar kunnen spannen, herkenbaar aan het Green Friday-logo. Onder hen Decathlon, die zonder verpinken “nee zegt tegen Black Friday”, niet zonder meer vanuit de groene gedachte, maar omdat “grootse uitverkoopmomenten niet per se goed zijn voor de lopende omzet”. Meer zelfs: “retailers snijden zichzelf wellicht in de vingers door onnodig producten in de promotie te doen”. Extra korting staat bovendien “haaks op de Decathlon-bedrijfsfilosofie.” Zo, opgelost.
Ikea zet consumenten dan nog zelf aan het werk op Black Friday: als ze hun oude zelfbouwboekenkasten en -bureau’s nog uit elkaar gevezen krijgen, mogen ze die terugbrengen naar de woonwarenhuisketen. In ruil krijgen ze een aankoopbon.
‘Back to black’ met Google
Van een rode tot een groene vrijdag, waar is het zwart dan gebleven? Dat ruikt in tijden van ‘Black Lives Matter’ mogelijk een beetje naar discriminatie. En daar wil Google een stokje voor steken: de zoekmachine en voormalige Fugees-zanger Wyclef Jean bundelen de krachten voor de campagne #BlackOwnedFriday, waarin bedrijven gerund door Afro-Amerikaanse eigenaars in de schijnwerpers worden gezet.
Zij worden in de Verenigde Staten namelijk extra hard getroffen door de coronacrisis, blijkt uit berekeningen. Daarom maakt Google een reeks reclamespots en sinds 16 oktober brengt de technologiereus elke vrijdag een ‘Black-owned’ bedrijven onder de aandacht via zijn social media-kanalen. Het lijkt erop dat Goede Vrijdag heel vroeg – of laat, al naargelang – valt dit jaar.
