2023 belooft een jaar van zorgen te worden. En dan bedoelen we niet alleen kopzorgen. Integendeel: in tijden van kopzorgen kunnen merken en retailers net een zorgfunctie opnemen. Er wordt zelfs harder dan ooit aangedrongen op hun zorgplicht.
Trend 1: Re-wire
ChatGPT, MidJourney en Epic Diffusion. Moeten we nog meer zeggen? 2023 wordt het jaar van de artificiële intelligentie. In amper drie decennia zijn we van ‘digital first’ over ‘mobile first’ naar ‘AI first’ gegaan.
De afgelopen jaren zagen we tekorten aan zowat alles wat bedrijven nodig hebben, van grondstoffen over containers tot personeel. Hoewel de meest acute druk ondertussen iets is afgenomen, blijven de kosten hoog – veel hoger zelfs. Zoals we vorige week al bespraken, wordt schaarste bovendien een structureel probleem: de vergrijzing leidt onvermijdelijk tot arbeidstekorten, terwijl grondstoftekorten een onlosmakelijk gevolg zijn van de toenemende druk die we op de planeet uitoefenen.
Nu wordt gevreesd dat consumenten hun uitgaven in 2023 verder zullen beperken, richten zowel retailers als producenten zich dus op manieren om hun processen te automatiseren, van de productie tot de klantenservice. Chatbots en eenvoudige AI-tools kunnen bijvoorbeeld helpen met veel gestelde vragen, terwijl medewerkers meer tijd krijgen om diepere interacties en relaties op te bouwen met klanten. Precies dankzij AI kunnen retailers hun medewerkers de nodige informatie (van koopgeschiedenis en voorkeuren tot productinformatie) en tools aanreiken om zo’n gepersonaliseerde ervaring te bieden.
Trend 2: Re-sell
Tweedehands wordt nog 127% groter tegen 2026, voorspelt GlobalData. In 2023 zal de markt 141 miljard dollar waard zijn, tegenover 119 miljard dollar vorig jaar. Noord-Amerika blijft de grootste markt, Europa en Azië ontwikkelen zich nagenoeg gelijk. Binnen de Europese Unie is tweedehands al goed voor 10% van de totale e-commercemarkt, tegen 2025 kan dat oplopen tot 14%.
De inflatie en prijsstijgingen zijn belangrijke aanjagers van de trend: liefst 93% van de Europese consumenten geeft dat als reden op om tweedehands te kopen of te verkopen. Reken er dus maar op dat 2023 een piekjaar wordt voor tweedehands, zeker aangezien het groene imago nog een versterkende rol speelt. Beladen met een ecologisch schuldgevoel hebben vooral jonge consumenten het idee dat ze als het ware ‘guilt-free’ shoppen.
Voor retailers betekent het echter dat ze domein moeten terugwinnen op de consument. Marktplaatsen waar consumenten aan consumenten verkopen (C2C), zoals Vinted en eBay, domineren het speelveld namelijk. Bijgevolg proberen de meest uiteenlopende retailers en merken hun stuk van de taart op te eisen door zelf tweedehands aan te bieden. Van ‘refurbished’ elektronica bij Krëfel over babyrompertjes van een paar euro bij Zeeman.
Trend 3: Re-locate
Wie denkt dat locatie door de coronapandemie minder belangrijk is geworden, is eraan voor de moeite. Integendeel: locatie komt juist nog meer centraal te staan. We werken misschien wel vaker van thuis uit en bestellen online, maar winkelen doen we daardoor juist lokaler.
Tegelijk veren de grote steden razendsnel weer op, nu de toeristen terugkeren. Ook van eigen bodem: voor een dagje uit, met een hapje eten en struinen door de winkelstraten, verplaatsen mensen zich weer meer plezier. Elk type locatie heeft zo zijn eigen functie, en het belang van onderscheidende locaties voor verschillende functies neemt alleen maar toe.
Waar mensen willen wonen, werken en shoppen worden nog bewustere beslissingen. Hoewel de pandemie even de vraag naar landelijk leven heeft aangewakkerd, blijft de verstedelijking op wereldschaal onverminderd doorgaan. Meer dan de helft van de wereldbevolking leeft vandaag in steden en dat evolueert zelfs richting de 80%.
Trend 4: Re-generate
Op het Autosalon 2023 zijn welgeteld twee dieselwagens te vinden. Autoconstructeurs zetten alles in op elektrisch, daartoe gedreven door steeds strengere regelgeving en milieunormen. Niet alleen de auto-industrie moet gedwongen vergroenen, ook in retail en FMCG zal aan het verduurzamen in 2023 niet te ontsnappen vallen.
De zorgplicht levert grote bedrijven nu al hoofdbrekens op: Danone heeft een rechtszaak aan het been omdat het niet expliciet genoeg zou zeggen hoe het plasticverbruik wil terugdringen, onder andere Carrefour en Auchan hangt hetzelfde boven het hoofd.
Het zijn het soort “akkefietjes” die bedrijven en hun investeerders kunnen missen als kiespijn. Wie financiering wil, zal dat daarom steeds minder zonder ESG-beloftes en -voorwaarden kunnen. Niet alleen zullen banken en investeerders het eisen, het maakt investeren ook interessanter. Er is veel vraag naar groene obligaties, terwijl de financiële markten op andere domeinen sputteren.
We zullen in 2023 bijgevolg nog meer groene beloftes en verduurzaming zien dan tot nu toe al het geval was. Door de structurele uitdagingen waar onze wereld voor staat, beseffen bedrijven trouwens toch dat het geen vrijblijvende keuzekwestie meer is.
Trend 5: Re-concile
Welkom in jaar drie van de ‘transition twenties’: het nieuwe decennium van de onzekerheid is ondertussen goed en wel vertrokken. Houd je vast, het wordt nog een wilde rit. Maar hoe kunnen retailers en merken die rit aangenamer maken voor consumenten? Hoe kunnen ze er zijn voor mensen? Door hun momenten van troost en verlichting te bieden.
Net als mensen hun uitgaves proberen te beperken en de vinger op de knip houden, kunnen bedrijven de relatie met hun klanten verbeteren en verdiepen. De hele opdracht van retail en de hele opzet van een winkel moet verruimen. Helemaal passend bij de ‘servitisering’ van de retail komen diensten en oplossingen in tijden van een economische dip eens te meer van pas. Van welzijnszorg tot handige doe-het-zelftips, merken krijgen de kans om zich te profileren als partner in het leven van de consument.
De relatie tussen consument en merk verandert, waarbij een gemeenschapsgevoel en verbondenheid centraal komen te staan. Winkels worden als het ware een kerk voor het merk, een plek waar gelijkgestemden elkaar ontmoeten, samen beleven en ervaringen delen.
Over al deze trends en meer lees je in The Future of Shopping: Re-set Re-made Re-tail. Het boek is nu ook door BAM genomineerd als Marketing Book of 2022. Help je retail en FMCG mee aan de overwinning?
