Door de stijgende prijzen daalt het consumentenvertrouwen zienderogen. Retailers merken nu al sterk gewijzigd koopgedrag: shoppers stellen grote aankopen uit, letten scherper op promoties en doen aan ‘downtrading’. Een overzicht.
Inflatie naar records
In heel Europa bereikt de inflatie een recordpeil: in maart bedroeg de gemiddelde stijging in de Eurozone 7,5%, maar er zijn grote verschillen tussen de landen, schrijft De Standaard. In België bedroeg de inflatie afgelopen maand volgens Eurostat 9,3%, in Nederland ging het zelfs om 11,9%. Dat zijn spectaculaire cijfers. In het oosten van Europa is de situatie nog prangender: Litouwen noteert een stijging van de prijzen met 15,6%. Vooral de energieprijzen jagen de inflatie aan: in Frankrijk, dat de energieprijzen bevroren heeft, blijft de inflatie beperkt tot 5,1%.
Door die ongeziene inflatie daalt uiteraard het consumentenvertrouwen. Dat kan niet zonder gevolg blijven in de winkels: retailers merken nu al gewijzigd koopgedrag. Naar verwachting zullen deze trends zich de komende weken en maanden enkel nog sterker doorzetten. We zetten de belangrijkste krachtlijnen op een rij.
Huismerken weer populairder
Dat consumenten weer vaker zélf brood bakken in plaats van de bakker te bezoeken, was al te merken aan de rush op bloem en baxmixen de afgelopen weken. Hier spelen twee factoren: de verwachte prijsstijgingen voor brood en de vrees voor tekorten omdat Rusland en Oekraïne belangrijke graanproducenten zijn.
Ook de huismerken zijn weer in trek, als goedkoper alternatief voor A-merken. Delhaize ziet het aandeel huismerken in de winkelkar stijgen van 50% naar 55 à 60%, zegt woordvoerder Roel Dekelver aan De Tijd. Recent onderzoek van onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Aldi België wees vorige week al uit dat zeven op de tien Belgen nu vaker kiezen voor huismerkproducten in de supermarkt. Huismerken blijken populairder in Vlaanderen (75%) dan in het zuiden van het land (69%).
Promoties in trek
Prijzen vergelijken is voor meer dan vier op de vijf Belgen een dagelijkse routine geworden, blijkt uit hetzelfde onderzoek. Daarbij letten shoppers duidelijk op interessante promoties. Bij Delhaize bijvoorbeeld doen acties van het type ‘1+1’ of ‘2+1’ het nu tien procent beter dan normaal. Het gaat dan vooral om lang houdbare producten zoals confituur of vaatwastabletten.
Daarnaast blijkt dat shoppers gewoonweg minder kopen: het totaalbedrag op het kasticket daalt: “Mensen beperken zich bij hun aankopen meer tot het essentiële”, zegt Aurélie Gerth van Carrefour. Niet-essentiële en vooral grote aankopen worden uitgesteld.
Mode uit de gratie?
Dat is – alweer – slecht nieuws voor de modesector: eten is levensnoodzakelijk, een nieuwe jurk niet echt. Na de pijnlijke impact van de pandemie en de lockdowns dreigen moderetailers opnieuw het gelag te moeten betalen.
Het eerste verontrustende signaal kwam er met de kwartaalresultaten van H&M, gisteren: de retailer zag een significante vertraging van de verkopen in maart. Die tegenvallende cijfers zijn deels toe te schrijven aan de winkelsluitingen in Rusland en Oekraïne, maar beursanalisten spreken nu al van de “kanarie in de koolmijn” en vrezen voor de hele sector.
Goed nieuws voor prijsvechters
Logischerwijs zoeken shoppers nu winkelketens op die bekend staan om hun lage prijzen. Wanneer de koopkracht onder druk staat, bevinden discounters zich in een sterke positie, bevestigt een recent rapport van McKinsey en EuroCommerce. Aan De Tijd melden Aldi en Lidl dat ze de afgelopen maanden weer meer klanten in de winkels zien – zonder daarbij meer details te geven. Ook Colruyt klinkt zelfverzekerd: de bestedingen blijven er op peil. “Zowel huismerken als A-merken zijn bij ons het laagst geprijsd. Daardoor dienen klanten hun koopgedrag niet aan te passen”, zegt de retailer.
Volgens een bericht in De Telegraaf drijft prijsstress de klant ook weer naar de openbare markt. In februari zagen marktkramers in Nederland de omzet met wel 11% stijgen. Shoppers gaan ervan uit dat er op de markt koopjes te doen zijn. De prijzen voor verse producten als groenten en fruit zijn er vaak lager dan in de supermarkt. Om dezelfde reden kunnen mogelijk ook allochtone buurtwinkels en supermarkten garen spinnen bij deze crisis, al zijn daarover geen cijfers te vinden.
