Recht op reparatie, dat is wat de Europese Commissie wil bereiken met een nieuw voorstel. Het moet gemakkelijker worden om kapotte spullen te laten herstellen, in plaats van ze te moeten vervangen.
Deel van Green Deal
De Europese Commissie heeft een langverwacht voorstel klaar rond het “recht op reparatie”. De bedoeling is om het voor consumenten gemakkelijker en kostefficiënter te maken om producten te laten herstellen, ofwel door de fabrikant zelf ofwel door onafhankelijke reparateurs.
Het initiatief kadert binnen de Green Deal, die een meer circulaire en duurzame economie wil verkrijgen. De Commissie zegt zelf de reparatiesector een boost te willen geven, maar ook bedrijven te willen aanzetten tot duurzamere bedrijfsmodellen. Volgens Commissaris van Justitie Didier Reynders zou het recht op reparatie consumenten jaarlijks 25 euro helpen besparen.
Herstellen moet altijd kunnen
Binnen de garantieperiode wordt het voor verkopers verplicht producten gratis te herstellen, binnen een redelijke termijn en zonder overlast voor de consument. Al voorziet het voorstel wel een belangrijke uitzondering: als herstellen duurder is of evenveel kost dan het toestel vervangen, mag vervangen toch.
Ook buiten de garantietermijn blijven producenten straks mogelijk tot tien jaar verplicht om een aantal producten te herstellen als de consument dat vraagt. Onder meer televisies, wasmachines, stofzuigers, vaatwassers en koelkasten behoren tot die “altijd herstelbare” goederen, tenzij reparatie echt onmogelijk is geworden.
Reservestukken en herstelplatforms
Het betekent ook dat er altijd reserveonderdelen beschikbaar moeten blijven, zelfs tot tien jaar nadat een artikel uit productie is genomen. Een belangrijke component van het voorstel is immers dat iedereen het recht heeft om producten te sleutelen, dus niet alleen de producent zelf.
Europa wil daarmee onafhankelijke reparateurs en herstelservices stimuleren. Daartoe wil de Commissie zelfs nationale onlinereparatieplatforms oprichten, zodat mensen in contact kunnen komen met reparateurs en aanbieders van ‘refurbished’ producten in hun buurt. Door het monopolie van producenten te doorbreken, hoopt de Commissie dat herstellingen betaalbaarder worden.
Het voorstel van de Commissie moet evenwel nog langs het Europees Parlement en de Europese Raad. Indien definitief aangenomen, is het ook nog aan de individuele lidstaten om de richtlijn te vertalen in nationale wetgeving.