Flitsbezorger Gorillas trekt zich in Nederland terug uit zes steden. Eerder gooide het ook in België en een aantal andere landen al de handdoek in de ring. Concurrent Zapp houdt Nederland eveneens voor bekeken. Is het verhaal van de flitsbezorgers al in een flits voorbij?
Heeft Jumbo zich vergist?
Na “zorgvuldige evaluatie van de verschillende strategische opties” stopt Gorillas in zes Nederlandse steden: Alkmaar, Almere, Apeldoorn, Breda, Enschede en Hilversum. Voor de flitsbezorger blijven zo nog elf steden in Nederland over. Nochtans garandeerde de Duitse boodschappenbezorger eerder dat Nederland een kernmarkt zou blijven, één van de nog maar vijf kernmarkten na een grootschalige internationale sanering.
De afslanking in Nederland is verrassend, omdat Gorillas begin dit jaar een strategische samenwerking aanging met Jumbo. De flitsbezorger levert producten van de supermarktketen, die er een manier inziet om in te spelen op de groeiende bezorgmarkt. Jumbo levert weliswaar al boodschappen aan huis, maar geen snelle impuls- of depannage-aankopen. Dankzij Gorillas zou dat wel kunnen. Maar heeft Jumbo zich vergist?
Problemen met de steden
Gorillas laat weten dat de zes steden niet winstgevend zijn. De kosten voor de ‘dark stores’ en koeriers lopen hoog op, terwijl het aantal bestellingen in kleinere steden te beperkt blijft. Er zijn ook imago- en regelgevingsproblemen die flitsbezorgers tegenwerken: concurrent Zapp kondigde recent aan Nederland helemaal te verlaten omwille van de “aanhoudende onzekerheid over de regelgeving”.
Steeds meer steden verbieden de stedelijke magazijnen van waaruit flitsbezorgers leveren, omdat ze voor overlast zouden zorgen. Die moeten zich zo dicht mogelijk bij de consument vestigen om binnen het kwartier te kunnen leveren, waardoor ze zich vaak in winkelstraten of woonwijken vestigen. Met hun afgeplakte ramen en legertje koeriers voor de deur verfraaien ze het straatbeeld echter doorgaans niet. Ook de juridische vraag of het nu eigenlijk winkels of (industriële) magazijnen zijn, bemoeilijkt vergunningsaanvragen.
Slecht moment voor flitsende avonturen
“Duurzame groei” blijft een hele moeilijke voor de flitsbezorgers, wat ook de vele overnames en consolidatie verklaart op de nog piepjonge markt. Ze hebben de pech op te staan op een moment dat investeerders hun handen terugtrekken van flitsende e-commercebedrijven en hun neiging om jarenlang cash op te branden alvorens ooit, misschien, ietwat winstgevend te worden.
Just Eat Takeaway gaf het zelf toe na de gefaalde overname van GrubHub: “it’s a numbers game” – je moet voldoende schaal hebben vooraleer je kans maakt, winst nog terzijde gelaten. Schaal is zelfs zo belangrijk dat Europa zich zorgen begint te maken over monopolisering in de bezorgmarkt: maaltijdplatformen lijken de landen netjes onder elkaar te verdelen, met ieder zijn eigen terrein, om te kunnen overleven.
Desondanks lijdt zelfs een ‘ancien’ op de bezorgmarkt als Just Eat Takeaway nog steeds een miljard euro verlies. Niks nieuw, maar toch beginnen aandeelhouders daar nu plots over te morren, merkt ook oprichter Jitse Groen. Dat investeerders het geen tijd achten voor risico’s en flitsende avonturen, moeten zeker de flitsbezorgers – met nog alles te bewijzen – nu bekopen.
Een lesje in nederigheid
Is het al einde verhaal voor Gorillas en consoorten? Wellicht niet, maar de flitsende start waar ze op hoopten – en foodretailers voor vreesden – zal het toch niet worden. Al is het erg jammer voor de koeriers die telkens hun baan verliezen, dat ze woorden als “duurzame groei” al in de mond nemen, is op zich goed teken. Het betekent dat ze zich voortaan minder flitsend en een pak bescheidener opstellen dan hun ‘instant’-bezorgbelofte laat vermoeden.
Duurzame groei is nederige groei. Hopelijk kunnen de flitsbezorgers dan ook tot duurzame oplossingen voor hun darkstores in de steden komen en duurzame samenwerkingen met de retailsector, zodat hun ‘quick commerce’ geen vluggertje met een bittere nasmaak wordt.
