Het Amsterdamse chocolademerk Tony’s Chocolonely heeft grote plannen: in Zaandam moet er een nieuwe fabriek mét attractiepark komen, terwijl een overname door een voedingsreus (denk aan Nestlé of Mondelez) moet toelaten om een gigant in de sector van binnenuit te verbeteren.
Fabriek met achtbaan
De opmerkelijke plannen voor Tony’s Chocolonely Chocolate Circus spreken tot de verbeelding: over drie jaar zou een beschermde art-deco meelfabriek moeten zijn gerenoveerd tot een modern hoofdkwartier én zouden er twee fabrieksgebouwen moeten staan. Het opvallendste deel van het project wordt echter een belevingscentrum met achtbaan, die jaarlijks tot een half miljoen bezoekers naar Zaandam zou moeten lokken.
Hoe het project van zowat 100 miljoen euro gefinancierd moet worden, weet chocoladebaas Henk Jan Beltman nog niet. Wel is hij ervan overtuigd dat de bezoekers een “Willy Wonka-gevoel moeten krijgen” als ze, net als in Sjakie en de chocoladefabriek van Roald Dahl, de volledige keten van het productieproces kunnen volgen en zelfs hun eigen chocolade zelf zouden kunnen maken. Er komt ook plaats voor horeca, congresfaciliteiten en een incubator voor geselecteerde start-ups.
Verliezers in dit verhaal zijn België en Amsterdam: de chocoladerepen worden nu nog gemaakt in België, maar dat zou dus niet meer lang duren. Ook Amsterdam trekt aan het kortste eind, want in de eerste plannen had het complex moeten verrijzen op de voormalige scheepswerven van NDSM in Amsterdam-Noord.
Voor verlekkerde chocoholics een bezoekje in hun agenda zetten, moeten ze toch nog wat geduld uitoefenen: het is nog niet helemaal zeker dat het project er komt. Er is wel al een akkoord met de nieuwe eigenaar van het terrein, maar de gemeente Zaandam meent dat nog niet alles planologisch in orde is, maar ziet “aanknopingspunten” om dat in orde te krijgen en wil Tony’s Chocolonely “ondersteunen bij de vraagstukken waar zij tegenaan lopen”.
“Van binnen uit verbeteren”
Tegelijk maakte Beltman bekend dat hij een overnemer zoekt voor Tony’s Chocolonely: naar eigen zeggen wil het bedrijf worden opgenomen in een wereldwijd opererende chocoladegroep om die van binnenuit te kunnen verbeteren. Het bedrijf is in 2005 opgericht door enkele journalisten, nadat ze hadden ontdekt dat in heel wat cacaoplantages nog steeds gebruik wordt gemaakt van kindslaven. Door opgenomen te worden in een voedingsconglomeraat hoopt Beltman dat ook alle andere merken van de groep zouden overschakelen naar slaafvrije chocolade.
Medeoprichter Teun van de Keuken is minder overtuigd en vreest dat het bedrijf enkel “het mooie uithangbord van een vies bedrijf” zou worden. Of hij veel kan veranderen aan het voornemen van zijn kompaan is maar de vraag: Beltman heeft 56% van de aandelen in handen. De overige 44% zijn overigens van het personeel en van de overige oprichters.
De overname zou Tony’s Chocolonely ook moeten helpen in zijn internationale expansie: wat dat betreft noemt het bedrijf het ideaal dat ze binnen enkele jaren een visitekaartje kan voorleggen aan de Britten en de Amerikanen waar het nu op mikt. Dat maakte het bedrijf bekend in de marge van de bekendmaking van zijn resultaten, die het zelf teleurstellend noemt. De omzet steeg dan wel met 23% naar 55 miljoen euro, maar dat is veel minder dan de groei van 50% die het bedrijf had verwacht.
Deze twee voorstellen mogen dan nog niet meteen gerealiseerd worden, maar gisteren sloeg het faire chocolademerk wél al een grote slag: het overtuigde Nederlands grootste supermarktketen Albert Heijn (al dan niet toevallig ook van Zaandam) en ’s werelds grootste chocoladeproducent Barry Callebaut om in te stappen in een platform dat ook andere bedrijven in staat moet stellen slaafvrije chocolade te produceren.