Het Cuba van de jaren zeventig ontmoet er onwillekeurig het Parijs van de jaren twintig. Michel Permeke en Christian Verbeeck wachten er ons op voor een introductie in een uniek retailconcept, en een art de vivre.
Uit liefde voor het product.
Mike’s Havana House is het geesteskind van Michel Permeke, bekend in de Antwerpse zakenwereld dankzij familie-erfstuk Ford-garage Permeke, die in 2000 tot de grote ontgoocheling kwam dat zijn vaste sigarenwinkel de deuren sloot. “Ik was een beetje verloren en tijdens een diner zei ik al lachend tegen een vriend van me « wij zullen verplicht worden om zelf een sigarenzaak te openen om onszelf te bevoorraden».”
Wat een grap leek, werd echter algauw bewaarheid. Toen het perfecte pand zich aanbood, besloten beide heren ervoor te gaan. Binnenkort bestaat Mike’s Havana House reeds tien jaar. Op 5 februari 2001 is de unieke sigarenspeciaalzaak opengegaan. Als CEO van de Compagnie Maritime Belge, was Michel Permeke’s vriend en vennoot Marc Saverys dan ook niet de eerste de beste.
Het ondernemende duo wist van in den beginne precies wat het wou. Beiden verliefd op en gepassioneerd door Cubaanse sigaren, moest het een zaak worden waar men alleen het neusje van de zalm in de sigarenwereld kon krijgen. Dat neusje, dat zijn havannasigaren. Michel Permeke – die over zijn grote liefde zelfs het boek Havanna’s, Grand crus uit Cuba heeft geschreven – legt uit:
“Er zijn heel veel goeie sigaren, maar algemeen wordt door de grote kenners toch aanvaard dat Cubaanse sigaren de beste sigaren de zijn. Daarbinnen is er dan nog een onderscheid tussen gewone Cubaanse sigaren en havannasigaren, de nec plus ultra. De karakteristieke kwaliteit van de havannasigaar is al vaak gekopieerd, maar nog nooit geëvenaard. Je kunt dat best vergelijken met de grote Bordeaux-wijnen. Die blijven toch ook nog steeds met kop en staart boven de rest uit steken.
Ik vond al jaren dat een stad als Antwerpen een speciaalzaak mocht hebben voor havannasigaren, aangezien het het topproduct is van alle sigaren ter wereld. Een echte speciaalzaak, zoals er in Cuba en elders zijn, was er echter niet. Wij hebben ervoor gekozen om een heel ruim assortiment aan Cubaanse sigaren aan te bieden, waarvan de havannasigaren een belangrijk deel uitmaken.”
Alles in Mike’s Havana House is dan ook gedecoreerd en geïnspireerd door het Cubaanse verhaal. “We wilden er echt een Cubaanse boetiek van maken. Toen de winkel openging hebben we de Cubaanse ambassadeur zelfs met een knipoog gevraagd om de encyclopedieën aan te passen, want Cuba was zopas 164m² groter geworden dankzij een kleine enclave in het midden van Antwerpen!”
Een salon, een trefplaats en een winkel.
De winkel blinkt inderdaad mede uit door zijn karakteristieke inrichting. Als oud herenhuis, bevindt de sigarenbar zich op meerdere niveaus. De zaak bestaat eigenlijk uit drie delen, elk afgebakend door een andere verdieping. De winkel bevindt zich op het gelijkvloers, waar shop manager Patrick – een gediplomeerd Habanos-specialist – klanten bedient met sigaren of bijhorende accessoires.
Informatie is daarbij een kernwaarde. “We hebben twee soorten klanten: zij die de havannasigaren al jaar en dag roken en ze vanbinnen en vanbuiten kennen, en zij die totaal vreemd zijn aan het product. Die laatste willen voor iemand een cadeau kopen of zijn zelf beginnend havannaroker. In elk geval willen ze correct, vriendelijk en kwalitatief advies. Het moet juist zijn wat je vertelt,” benadrukt Michel Permeke.
Beneden tref je volgens de zaakvoerders één van de mooiste en meest voorradige humidors van Europa aan. Het is eigenlijk een walk-in humidor. Je kunt er letterlijk instappen. Een humidor dient als bewaarplaats voor sigaren. Elke goede sigaar moet je in de best mogelijke omstandigheden bewaren. De bewaring vergt namelijk een zeer hoge luchtvochtigheidsgraad van 65 à 70%, anders verschilferen de sigaren.
Boven is er een degustatieruimte waar de mensen rustig van een sigaartje kunnen genieten. “We hebben daar ook individuele humidors. Elke klant die dat wenst kan hier zijn sigaren deponeren en in bewaring geven. Het zijn individuele kluizen die volledig geklimatiseerd zijn.”
“Onze ambitie is eigenlijk aan onze leden en klanten de opportuniteit te bieden om unieke, kwaliteitsvolle momenten te beleven. Met een uniek product en in een exclusief kader. Een oase van rust in de stadsjungle, met gezelschap en genot daarbovenop.”
De liefde voor de sigaar zit diep, heel diep, ingeworteld in Mike’s Havana House. Ook bij Christian Verbeeck, een vooraanstaand figuur in de farma-industrie en sinds april 2010 afgevaardigd bestuurder van Mike’s Havana House, zie je fonkelende ogen als hij het over de winkel heeft. “Mike’s Havana House is meer dan een winkel. Ik noem dat PSI. Product, service en informatie.”
“Elke vrijdagavond is het bijvoorbeeld ledenavond. Dan hebben we altijd iets speciaals, een klein buffetje of iets dergelijks. We gaan ook geregeld evenementen aan. Om de maand wil ik dat er een initiatief is, zoals een workshop. Zodoende heerst er ook een bepaalde clubsfeer onder onze loyale klanten. Een gezamenlijke passie brengt hen bijeen.”
Een oase in de stadsjungle.
Al vrij snel bleek de formule die Mike’s Havana House gekozen had bovendien de juiste. Over de jaren heen is de zaak twee keer genomineerd geweest in Cuba en in Frankrijk heeft Mike’s Havana House een magnifieke prijs gewonnen voor de mooiste civette – dat is het Franse woord voor sigarenspeciaalzaak – buiten Frankrijk in Europa. De Antwerpse sigarenbar mocht recent ook nog trots plaatsnemen tussen ’s werelds grootste in Sabato’s (de weekendbijlage van De Tijd, nvdr.) top tien van sigarenzaken.
Mike’s Havana House is zelfs de enige sigarenspeciaalzaak in de Benelux die de prestigieuze titel ‘Casa del Habano’ mag dragen. Een Michelin-ster voor Cubaanse sigarenwinkels, zeg maar. “Uit het niets hebben wij in tien jaar tijd, in een zeer gespecialiseerde wereld, Vlaanderen – en Antwerpen in het bijzonder – mee op de kaart gezet. Ik durf wel zeggen, een beetje geweld doende aan mijn intens gevoel van bescheidenheid, dat we daar goed in geslaagd zijn,” glundert Permeke.
Maar nog belangrijker, voor ons als retailers, is dat de passie van de aficiniados (de term waarmee liefhebbers van Cubaanse sigaren zichzelf aanduiden) zich eveneens vertaalt in een commercieel succes. “Op het laatste festival del Habano in Cuba werd onthuld dat de wereldwijde jaaromzet van Cubaanse sigaren -10% was. Wij groeien daarentegen double-digits! En dat hebben we allemaal te danken aan ons concept,” legt afgevaardigd bestuurder Christian Verbeeck uit.
“Je moet je specialiseren, je moet het kennen en je moet natuurlijk ook de marchandise hebben. Er is geen havannasigaar of Cubaanse sigaar die op de Benelux-markt wordt aangeboden, die wij niet in huis hebben. Ze zijn er allemaal, én in voldoende hoeveelheden. Dus iemand die hier binnenkomt, gaat geheid met zijn product naar buiten. Dat is ons engagement, dat is onze verbintenis. You shall be satisfied, geldt als ons gebod.”
De voorraad sigaren is daarom het grootste kapitaal van Mike’s Havana House. Gelukkig is het een voorraad die dankzij de optimale bewaringsomstandigheden in de sigarenbar niet kan bederven. Sigaren rijpen integendeel nog na in de kist. Er wordt algemeen aangenomen dat de sigaar nog minimum tien jaar verbetert door te rusten in de kist.
Na die tien jaar blijven sigaren bovendien een hele lange tijd stabiel. Daarna boeten ze hoogstens een beetje aan kracht in. Maar ze zullen nooit slecht in de mond smaken. Vandaag is er zelfs een markt voor vintage sigaren. Op die manier is de voorraad eigenlijk nooit verloren.
Genotzoekers en epicuristen.
“Bij een goede sigaar spreken we niet over politiek. Maar we verbeteren wel de wereld.”
“Ik zeg altijd, een sigaar degusteer je met al je zintuigen. Het is zowel lichamelijk als geestelijk genot. Net zoals bij het genieten van een goede wijn. Gulzigheid is uit den boze,” spreekt Michel Permeke ons vurig toe. Christian Verbeeck knikt met de volste instemming. Beide heren worden zowaar lyrisch als ze het over het sensuele ritueel van het sigaarroken hebben. Een goede sigaar rook je namelijk niet, die degusteer je.
Toch lijkt het moeilijk om dat verhaal tot bij de mensen te brengen. Zeker in een samenleving die zich steeds sterker tegen rokers kant. “Je hebt één voordeel”, repliceert Michel Permeke, “je hoeft het maar één keer te vertellen. Zeker als ze het proberen. Nog geen 5% van wie een sigaar proeft, stopt met sigaren roken. The proof of the pudding is in the eating.”
“Wel zeg ik altijd: probeer niet te inhaleren en probeer een moment te kiezen dat je tot kalmte kunt komen en dat je kunt bezig zijn met je sigaar. Net zoals wanneer je een goed boek leest of lekkere wijn proeft, kun je ondertussen geen drie andere dingen doen. Je moet ervan kunnen genieten. Je moet er tijd voor vrijmaken. Er wordt zelden of nooit over de Belgische politiek gesproken met een goede sigaar. Dat zou de goeie smaak van de sigaar bederven,” lacht Permeke.
“Maar we verbeteren wel de wereld, hé! Het is altijd een goed moment,” valt Christian Verbeeck in.
Zelfs in een relatief kleine markt als de Belgische is het volgens de heren perfect mogelijk om voldoende draagvlak te vinden voor een nicheproduct als de Cubaanse sigaar. De laatste jaren merken ze bij Mike’s Havana House vooral een frappante transitie van kwantiteit naar kwaliteit.
Er is ten eerste een kwaliteitsverbetering van de levensomstandigheden die ervoor zorgt dat steeds meer mensen van de sigaretten of van de kleine cigarillo’s af willen. Ze ruilen hun kleine rookstokjes in voor een occasionele sigaar.
Ten tweede is ook een verjonging van de levensgenieters duidelijk merkbaar. Ze zien op de Ernest van Dijckkaai bijvoorbeeld heel goed wanneer er een studentenbal of cantus is. In de loop van de dag zien ze dan jongemannen van begin de twintig binnenkomen om één of twee sigaartjes te kopen.
Ten derde – en dat vinden zowel Verbeeck als Permeke een hele leuke vaststelling – maakt de sigaar zo langzaamaan zijn intrede bij het vrouwelijke publiek. “Gelukkig beginnen vrouwen minder en minder onwennig te zijn bij het roken van een grote, dikke sigaar. Wij hebben daar reeds op ingespeeld met ladies events. De dames krijgen dan informatie, waarna ze sigaren kunnen degusteren. Sigaren worden bijvoorbeeld in combinatie met chocolade gepresenteerd, want die twee gaan heel goed samen. Het was een groot succes en er is duidelijke vraag naar meer dergelijke initiatieven.”
De heren Permeke en Verbeeck lijken niet te liegen als ze beweren dat Cubaanse sigaren een breed publiek weten te bekoren. Gedurende ons gesprek, net voor kerst, is het er een gezellige aan- en afloop van de meest uiteenlopende klanten. Huisvrouwen komen pakjes voor vaders en echtgenoten halen, maar ook enkele dames trakteren zich resoluut op een doosje sigaren. Zelfs een jonge twintiger vlijt zich behaaglijk in de lederen zetels van het rooksalon en laat een sigaar uit de reserves komen.
Het voordeel van een dergelijke nichemarkt is bovendien dat de klant weinig trend- en conjunctuurgevoelig is. De aficionado zal ook in tijden van crisis zijn sigaartje niet in de steek laten. “Wat echter niet wegneemt dat de crisis sterk voelbaar is geweest. Ze was er wel degelijk. Maar allemaal zijn onze klanten epicurist. De mensen die echt gepassioneerd zijn, willen geen compromissen. Ze gaan wel op de kwantiteit besparen, niet op de kwaliteit.”
“We blijven daarom onverminderd in Mike’s Havana House geloven. We hebben bijzonder veel plannen om de infrastructuur te verbeteren en de zaak te moderniseren. Ook om evenementen te blijven organiseren. We willen het merk, maar vooral de cultuur, tot bij de mensen brengen.
Op dit moment kan ik er nog niet veel over kwijt, maar Mike’s Havana House is zeker ook aan uitbreiding toe. Er zijn nog steden die een sigarenbar als de onze kunnen gebruiken,” glimlacht Christian Verbeeck geheimzinnig.
Michel Permeke besluit met visionaire woorden: “Wij zijn eigenlijk een beetje compromisloos. Alles draait rond Cuba. Dat kan na tien jaar alleen onze geloofwaardigheid ten goede komen en het verhaal versterken. Het verhaal dat wij met liefde en passie voor het land, het volk en het product in de markt willen brengen.”
