Het zat er al langer aan te komen, en toch slaat het nieuws in als een bom: Steve Jobs legt zijn functie als CEO van het Amerikaanse consumentenelektronicaconcern Apple neer. De 56-jarige Jobs zal worden opgevolgd door de huidige nummer twee, Tim Cook (50), en zetelt voortaan als voorzitter van de raad van bestuur, een nieuwe functie bij Apple.
Gezondheidsproblemen
Steve Jobs, die Apple vanuit een garage uitbouwde tot een multinationale onderneming van formaat, kampt al langer met gezondheidsproblemen. Sinds hij in januari van dit jaar voor de derde keer in zeven jaar tijd meldde dat hij ziekteverlof zou nemen, verwachtten waarnemers dat Jobs zijn functie zou neerleggen.
Eerder bekwam de man al van een geneesbare vorm van pancreaskanker en onderging hij een levertransplantatie. Begin juni maakte hij nog totaal onverwacht een comeback toen hij persoonlijk de iCloud-toepassing aan de wereld kwam voorstellen. Met zijn gebruikelijke drive en spirit, maar wel enorm vermagerd. De voorbije nacht heeft Apple dus het vertrek van haar mythische CEO aangekondigd.
Succesparcours
Eigenlijk was Jobs al aan zijn tweede leven bezig bij Apple. In de vroege jaren 80 richtte hij samen met zijn vriend Steve Wozniak Apple Computers op, dat in 1984 uitpakte met de eerste Macintosh, kortweg Mac. In 1985 kwam het weliswaar tot een breuk en stapte Jobs op. Twaalf jaar later werd hij met grote trom opnieuw binnengehaald, al lag het bedrijf intussen op apegapen, murw geslagen door de opkomst van de pc en Microsoft.
Onder Steve Jobs groeide Apple echter uit tot een succesbedrijf van formaat. Onlangs onttroonde het zelfs oliegigant Exxon Mobil als meest waardevolle bedrijf ter wereld, met een beurswaarde van 345 miljard dollar. Gisteren was één Apple-aandeel 376,18 dollar waard, toen Steve Jobs het bedrijf in 1997 weer in handen pakte, was dat amper 5,52 dollar.
Dat is vooral een gevolg van de shift die Apple onder Jobs doormaakte: van computerfabrikant naar specialist in digitale consumentenelektronica. Eerst deed Apple de muziekwereld op zijn grondvesten daveren met de komst van de iPod. In 2007 was het de beurt aan de telecomsector met de lancering van de iPhone. En sinds 2010 ziet onze hele mediabeleving er totaal anders uit met de iPad.
Op zijn weg naar de top maakte Steve Jobs flink wat slachtoffers: grote namen als Nokia, Motorola, RIM (van de Blackberry) en zelfs Microsoft en HP trapten op hun adem, zitten in slechte papieren of moeten hun hele businessmodel omgooien.
“Vertrouw op de kunst, niet op de kunstenaar”
Toch kreeg Jobs’ manier van leiding geven ook kritiek. “Als visionair verdient Steve Jobs misschien een A, voor het examen van manager slaagt hij zeker niet”, zo schreef professor William C. Taylor van de Harvard Business School ooit over de Apple-topman. De professor omschreef Jobs’ manier van leidinggeven als “weinig aantrekkelijk en retro” en bestempelde hem als een “volgeling van de ‘Grote Man-theorie van Leiderschap’, een CEO-centrisch model waarbij de macht bovenaan in de hiërarchische piramide is geconcentreerd.
“Dat model is uit de mode, onhoudbaar en vooral inefficiënt in een steeds veranderende wereld. Denk niet dat je een beter leider wordt door Apple’s leider te imiteren. Vertrouw op de kunst, niet op de kunstenaar.”
En de beurs?
Hoe belangrijk Steve Jobs wel was voor het succes van Apple, bleek al meermaals uit de bokkensprongen die het aandeel van Apple maakte op de beurs telkens wanneer er geruchten de kop opstaken over de ziektes, het aftreden en zelfs eventjes het overlijden van Jobs. De koers kelderde meteen om, na een krachtige ontkenning of bij elke terugkeer in het openbaar, weer op te veren.
“Eerst en vooral zal de beurswaarde van Apple sterk dalen”, zegt Luc Blyaert, hoofdredacteur van vakblad DataNews. “Jobs was het gezicht van het bedrijf, niemand anders mocht naar buiten komen. Het zal moeilijk worden voor Apple om met een nieuw gezicht naar buiten te treden. Wel is Jobs al geruime tijd ziek en kon hij zijn opvolging voorbereiden. Hij treedt af op het moment dat Apple op het toppunt van zijn succes is: het bedrijf is momenteel het grootste ter wereld in termen van marktkapitalisatie.”
Het is nu uitkijken naar de reactie van de beleggers op de beurs.
De officiële aankondiging (vertaald)
“Aan de Raad van Bestuur van Apple en aan de Apple community,
Ik heb altijd gezegd dat, als er ooit een dag zou komen waarop ik de verplichtingen en verwachtingen als CEO van Apple niet meer zou kunnen waarmaken, ik de eerste zou zijn om dat naar buiten te brengen. Helaas is die dag nu gekomen.”
“Ik treed hierbij af als CEO van Apple. Als de Raad van Bestuur dat goed vindt, wil ik mij graag ten dienste stellen als Voorzitter van de Raad, als directeur en als werknemer van Apple. Wat mijn opvolger betreft, adviseer ik ten stelligste dat we ons opvolgingsplan uitvoeren en Tim Cook benoemen als CEO van Apple.”
“Ik heb er alle vertrouwen in dat de mooiste en meest innovatieve dagen van Apple nog voor ons liggen. En ik verheug me erop om toe te zien op dat succes en ertoe bij te dragen vanuit mijn nieuwe functie. Ik heb een aantal van de beste vrienden van mijn leven bij Apple gemaakt, en ik bedank jullie allemaal voor de vele jaren waarin ik aan jullie zijde mocht werken.” Getekend: Steve
