Perslek geen goeie start
Het eerste bericht van De Tijd, op basis van drie onafhankelijke anonieme bronnen, werd gelijk door andere media en financieel analisten opgepakt en heeft Ahold ertoe bewogen om nu toe te geven dat het met Delhaize in gesprek is. Dat verhoogt meteen de druk.
Klaarblijkelijk zijn er meerdere mensen binnen Delhaize en/of Ahold die er belang bij hebben dat de prille gesprekken uitlekken, om welke reden dan ook. Dat het lek richting De Tijd druppelt, doet een lek in het Delhaize-kamp vermoeden. Misschien is het wel als reactie op een overname, wat toch heel anders voelt dan een fusie, maar hoe dan ook is een lek geen bemoedigende start van deze verkennende gesprekken.
Sinds 2006 is ongelijkheid Ahold en Delhaize gegroeid
Het bericht leidde tot een forse koerswinst voor beide beursgenoteerde fondsen. Het is ook aanleiding tot de nodige speculatie, want beide retailers passen geografisch uitstekend bij elkaar, zowel in Europa als in de voor beide belangrijkste markt, de VS. Dat het nog niet eerder tot een fusie is gekomen, mag opvallend heten: in 2006 waren beide immers dicht bij een overeenkomst, maar naar verluidt is het er destijds niet van gekomen omdat het kleinere Delhaize een fusie tussen gelijken wilde. Het grotere Ahold ging daarin onvoldoende mee.
Anno 2015 is die ongelijkheid er echter alleen maar groter op geworden. In 2006 zat Ahold nog midden in het herstel na de ontluisterende boekhoudschandalen die begin 2003 aan het licht waren gekomen. Inmiddels ligt Ahold weer goed op koers en heeft het zich op indrukwekkende wijze herpakt, en zowel in Europa als in de VS een grote online expertise opgebouwd.
Delhaize daarentegen zit in de Belgische thuismarkt in de problemen. Een noodzakelijke reorganisatie is ophanden – daarvoor is de Nederlander Frans Muller als CEO aangetrokken – en Delhaize merkt dat het veel minder omzet en winst genereert dan de beoogde fusiepartner.
Enkele cijfers: Delhaize genereerde in 2014 een omzet van 21,4 miljard euro via 3.402 winkels. Ahold heeft iets minder winkels (3.206), maar de omzet lag met 32,8 miljard euro fors hoger dan bij Delhaize. Een winkel van Delhaize Group realiseerde in 2014 een gemiddelde omzet van 6,29 miljoen euro, terwijl de gemiddelde jaaromzet van een Ahold-winkel liefst 63 procent hoger lag, op 10,23 miljoen euro.
Qua winstgevendheid presteert Ahold ook veel beter dan Delhaize Group: de bedrijfswinst (EBIT) over 2014 ligt met 1,3 miljard euro ruim 70 procent hoger dan bij Delhaize, dat op ruim 760 miljoen euro uitkomt. Netto is het verschil nog groter, met Ahold dat 594 miljoen euro onder de streep overhoudt. Dat is 6,7 keer zo veel als Delhaize, dat vele miljoenen reserveert voor de reorganisatie en uiteindelijk een magere nettowinst van 89 miljoen euro noteert. Ahold, daarentegen, is onlangs weer eens begonnen met een nieuwe ronde van inkoop van eigen aandelen.
Waarom nu de tijd dan wel rijp is voor een samenwerking? RetailDetail-oprichter Jorg Snoeck ziet alvast een belangrijke reden: “Bij Delhaize Group is men vandaag wellicht bereid tot een dergelijke deal. Er is binnen het bedrijf sprake van een verminderde invloed van de controlerende families en er zijn nieuwe bestuurders, die weten dat meerwaarde een belangrijk item is.”
Grote synergiën hebben hun prijs
Wat is voor beide partijen het voordeel van een fusie? Delhaize kan baat hebben bij de Ahold-expertise om de winstgevendheid van zijn retailoperatie te verbeteren. Ahold is veel winstgevender, ondanks het feit dat het veel meer medewerkers in dienst heeft (227.000 mensen, tegen 150.000 werknemers bij Delhaize). Maar wat zoekt Ahold bij een bedrijf dat zo veel minder winst maakt?
De Belgische vakbonden staan al op scherp, omdat er honderden mensen hun baan bij Delhaize dreigen te verliezen. Niet voor niets heeft Albert Heijn tot nu toe in België gekozen voor geleidelijke en organische groei. Een eventuele overname van Carrefour-locaties was bijvoorbeeld nooit een optie voor de Nederlanders, omdat de vakbond daar een veel te grote vinger in de pap heeft.
Anderzijds is dit de prijs die Ahold moet betalen om de grote synergiën in Europa (Benelux en Centraal-Europa) en de VS binnen te halen. Want zoals bekend, is het fusiebedrijf Ahold en Delhaize meer dan de som der delen: Rabobank schat het potentieel aan kostenbesparingen in op een miljard euro, met name door scherpere inkoopcondities via inkoopbundeling en door het reduceren van overheadkosten.
Veel synergie ontstaat bovendien door kennisuitwisseling, en daarin heeft Delhaize Ahold zeer zeker iets te bieden. In de belangrijke Noord-Amerikaanse markt boekt Delhaize USA immers een betere identieke omzetgroei dan Ahold USA. Ook in Nederland kan Albert Heijn baat hebben bij de productkennis en leverancierscontacten van Delhaize. Albert Heijn streeft naar een veel verrassender en gevarieerder assortiment, waarmee het zich weer van de concurrentie kan onderscheiden. Daar kunnen de kennis en de contacten van Delhaize aanzienlijk aan bijdragen, want net zoals Albert Heijn voor veel Belgische consumenten (vooralsnog) een exotische winkelformule is, geldt dat ook voor Delhaize in Nederland.
Ahold aantrekkelijke partner door online expertise
Ahold heeft voor Delhaize nog veel meer te bieden, denk maar aan de enorme online expertise die het bedrijf heeft opgebouwd in zowel Europa als de VS. In de AH XL in Eindhoven integreert Albert Heijn nadrukkelijk AH.nl en Bol.com in de fysieke winkeloperatie. Albert Heijn bouwt gestaag aan een netwerk van ophaalpunten en heeft decennialange ervaring in thuisbezorging. Dit laatste is een optie die Belgische retailers via torenhoge bezorgkosten altijd hebben ontmoedigd, maar in een serieuze omnichanneloperatie moet je als retailer nu eenmaal kunnen leveren waar de consument om vraagt.
Bovendien trekt thuisbezorging ook b2b-klanten, zoals kantoren, kinderdagverblijven of andere institutionele klanten met veel grotere bestelvolumes. Zulke ordergroottes kunnen thuisbezorgen rendabel maken, maar dan nog blijft het zo dat de hoge kosten van de laatste meters tot de klant bij alle online retailers zwaar op de maag liggen. Moderne e-fulfilment is dan een randvoorwaarde om als retailer overeind te blijven, en daarin kan Ahold voor Delhaize van grote waarde zijn.
Zo heeft Ahold in New Jersey een hypermodern en volledig geautomatiseerd e-fulfilmentcentrum geopend, dat hoge efficiëntie aan lage kosten koppelt. Van die rendementsverbetering, zowel in de online als in de offline operatie, kan Delhaize nog veel opsteken van Ahold.
Delhaize: van AMS naar Coopernic en weer terug?
Er is overigens nog een opmerkelijk gegeven: Delhaize is nog niet zo lang geleden uit het Europese inkoopverbond AMS getreden, om zich vervolgens bij Coopernic aan te sluiten. Ahold is dominant lid van AMS en naar verluidt had Delhaize geen trek om Ahold inzage te geven in een deel van haar inkoopcondities, aangezien Albert Heijn een concurrent is op de Belgische markt.
Dat Delhaize op Europees inkoopniveau Ahold de rug heeft toegekeerd, zou erop kunnen wijzen dat het huidige initiatief tot de gesprekken van Ahold uitgaat. Waarom zou Delhaize AMS immers verlaten om enkele maanden later een verlovingsring aan Ahold te presenteren? Dit gegeven doet wel vermoeden dat alles nog in een heel pril stadium verkeert, want als beide al langer met elkaar praten, zou het vertrek van Delhaize uit AMS onverklaarbaar zijn.
Het kan Delhaize niettemin een extra voordeel opleveren in het overleg met Ahold, want ook de Franse retailer E. Leclerc behoort (momenteel) tot Coopernic, en AMS zal het lidmaatschap van een sterke Franse retailer zeker verwelkomen.
Geen fusie, maar een overname
Nu de gesprekken tussen Ahold en Delhaize bevestigd zijn, is het eerst maar eens afwachten of die tot een overeenkomst leiden waarin alle partijen en belanghebbenden zich kunnen vinden en waarin de verschillende organisatieculturen tot een positief geheel met elkaar versmelten. Het is immers nog maar de vraag of Ahold trek heeft in de strijd die Delhaize in België moet voeren: die zou wel eens de reden kunnen zijn dat het droomhuwelijk tussen Ahold en Delhaize ook deze keer strandt, nog voordat het is gesloten.
Gezien de gevoeligheid, is er officieel trouwens sprake van een fusie of – zoals beide bedrijven het verwoorden – “een combinatie van beide ondernemingen”, hoewel het in realiteit echter gaat om een overname van Delhaize door het grotere, winstgevendere en beter op de omnichannel-toekomst toegeruste Ahold.
Dat is de boodschap die Dick Boer en Frans Muller diplomatiek verpakt aan hun achterban moeten verkopen. Dat is – zeker met een drietal lekken vlak bij de onderhandelingstafel – op zich al een grote uitdaging. Maar aan de andere kant ontkomt geen enkele organisatie aan zulke uitdagingen, gezien de huidige realiteit in de retail.
